تغذیه صحیح و سالم نه تنها بر روی رشد جسمی بلكه موجب افزایش
یادگیری و رشد تحصیلی دانش آموزان شده و در نهایت در تسریع روند توسعه و بهره وری
ملی نقش بسزایی را ایفاء می كند.
اصلاح عادات غذایی در این دوران می
تواند از بروز بیماریها دربزرگسالی پيشگير
ی كند.دانش آموزان برای تامین نیازهای تغذیه خود باید از چهارگروه اصلی غذایی در برنامه غذایی روزانه خود استفاده كنند . گروههای اصلی غذایی عبارتند از :
گروه نان و غلات : این گروه شامل انواع نان، برنج، ماكارونی، رشته ، گندم ، جو ، ذرت می باشد . مقدار توصیه
شده ۱۱ ـ ۶ سهم در روز می باشد .
هر سهم معادل :یک برش نان سنگک، تافتون یا بربری به انداره یك كف
دست، یا چهار برش نان لواش ، یك لیوان غلات پخته مانند برنج یا ماكارونی یا نصف
لیوان غلات خام می باشد .
نقش :تامین كننده انرژی در بدن می باشد.
گروه شیر و لبنیات:این گروه
شامل شیر ، ماست ، پنیر ، كشك ، بستنی می باشد .مقدار توصیه شده ۴ ـ ۳ سهم در روز می باشد .
هر سهم معادل :یک لیوان شیر ، یک لیوان ماست، ۶۰- ۴۵ گرم پنیر، یک لیوان كشك، یک و نیم لیوان بستنی
نقش:جهت حفظ سلامت و
استحكام
استخوانها
گروه گوشت، تخم مرغ، حبوبات و مغزها:این گروه شامل انواع گوشت سفید و قرمز ، ماهی ، جگر ، تخم مرغ ، عدس ، نخود
، لوبیا ، پسته ، بادان ، گردو و … می باشد .مقدار توصیه شده ۳ ـ ۲ سهم در روز می باشد.
هر سهم معادل :۶۰ گرم گوشت قرمز یا ماهی یا مرغ ، نصف لیوان حبوبات خام یا یك لیوان حبوبات
پخته ، دو عدد تخم مرغ یا نصف لیوان از مغزها می باشد
نقش :منبع خوبی از
آهن
می باشند .
گروه میوه ها و سبزی ها :این گروه
شامل انواع مختلف مركبات، زرد آلو، طالبی و سبزیجات سبز تیره مثل اسفناج و سبزیجات
زرد رنگ مثل هویج
مقدار توصیه شده:یك عددد سیب ، پرتقال یا موز متوسط ، نصف لیوان حبه
انگور ، نصف لیوان میوه پخته ، دو عدد زردآلو ، یك چهارم طالبی متوسط ، نصف لیوان
آب میوه یا یک سوم لیوان آب لیمو ترش یا دو قاشق غذا خوری میوه خشك ( برگه ) می
باشد .
نقش:منابع غنی از انواع ویتامین ها مواد معدنی و فیبر
می باشند .
اهمیت صبحانه :صبحانه
یكی از اصلی ترین وعده های غذایی روزانه كودك است. بچه ها یی كه صبحانه نمی خورند
دارای ضریب هوشی پایین تر و قدرت یادگیری و یادآوری كمتری هستند.
والدین چه كمكی می توانند انجام دهند:
» شام در ساعات ابتدایی شب صرف شود تا كودك در ساعت معین و به موقع بخوابد
» كودكمان را صبح به موقع ( با فاصله زمان مناسب از زمان حركت به مدرسه ) بیدار كرده تا پس از كمی نرمش
و ورزش برای صرف صبحانه اشتها پیدا كنند.
» فعالیت بدنی درشرایط ناشتا سبب افزایش هورمون رشد در كودكان می شود. پس كمی تحرک به رشد كودكان كمك میكند .
» صبحانه را به عنوان یك وعده غذایی مهم تلقی كننند و همگی به دور یك سفره به صرف صبحانه بپردازند تا
تشویقی برای كودكان باشند.
» سعی شود نان تازه و یا گرم شده برای صبحانه تهیه شود
» سفره صبحانه را میتوان با سبزیجات، خیار و گو.جه فر نگی، دلپذیرتر نمود
نمونه هایی از صبحانه كامل و مقوی شامل:فرنی.شیر برنج ، حلیم .و عدسی و فرآرودهای غلات مثل شیرین گندمك همراه باشیر نان و
پنیر و گردو ، تخم مرغ ، كره و عسل، خرما همراه با یك لیوان شیر ، نان ، و پنیر و گوجه فرنگی
میان وعده غذایی در مدرسه :دانش آموزان در میانه روز به اندازه وعده های اصلی گرسنه نیستند بنابراین دقت به اینكه چه مواردی را برای میان وعده انتخاب می كنند دارای اهمیت است زیر ا قند خون تامین
كننده نیاز مغز برای فعالیت می باشد و تامین و تنظیم قند خون با جگریا كبد می باشد
و كودكان بعلت كوچك بودن كبد یا جگر ذخیره كافی برای تامین قند خون ندارند پس
علاونه بر مصرف صبحانه مصرف میان وعده از ضروریات تغذیه كودك جهت تامین كارایی و
جلوگیری از حواس پرتی در كلاس می باشد
الگوی پیشنهادی برای میان وعده سالم در كیف فرزندان دانش آموزتان :
» میوه های خشك شامل ،انجیر خشك ، توت خشك برگه زردآلو و هلو
» انواع مغزها شامل : بادام ، پسته ، گردو ، فندوق
» انواع میوه ها نظیر سیب ، پرتقال ، نارنگی ، هلو ، زردآلو ، انگور ،
» انواع سبزیها نظیر هویج ، كاهو ، خیار
» انواع ساندویچ هایی مثل نان و پنیر و گردو ، ساندویچ تخم مرغ ، نان ، كره و عسل
خوراكی های مجاز بوفه مدارس :
» تنقلات شامل پسته ، بادام ، فندق ، كشمش ، گندم بوداده ، توت خشك ، نخود چی ، انجیر خشك و سویای بو
داده
» انواع كیك و کلوچه و بیسكویت های ساده و بدون كرم
» انواع ساندویچ ها مانند پنیر و نان وبه صورت بسته های یك نفره
نوشیدنی ها شامل :
» شیر ، ماء الشعیر ، دوغ بدون گاز
» بستنی های از نوع بدون رنگ و پاستوریزه
» انواع ماست میوه ای
خوراكی های غیر مجاز بوفه مدارس:
» سالاد الویه
» پیراشكی ،
چیپس
» انواع بستنی های یخی ،
شكلات، پاستیل ، آب نباتهای رنگی
»
آدامس ، كاكائو ، شكلات های چسبنده ، نوشابه های گاز دار ، انواع
پفك
توصیه های مهم :
» روزانه حتماً باید علاوه بر سه وعده غذایی اصلی ( صبحانه ، ناهار ، شام ) ، ۲ میان وعده ( ساعت ۱۰ صبح و ۵/۴ عصر ) نیز مصرف شود .
» در برنامه غذایی روزانه حتماً از۴ گروه غذایی اصلی و گروه متفرقه در حد متعادل استفاده نمایند .
» از دادن
شیرینی یا
شكلات به عنوان جایزه به
دانش آموزان خودداری شود .
» از تنقلات غذایی كم ارزش مانند پفك نمكی ، چبپس ، شكلات ، نوشابه، که زمینه ساز چاقی و در نهایت
بیماریهایی قلبی و عروقی می باشد استفاده نشود
» باید حداقل روزانه ۶۰ دقیقه فعالیت متوسط یا شدید داشته باشند كه توصیه می شود این فعالیت
درست قبل از وعده اصلی غذایی ( ناهار ) نباشد
» برای اینكه یادگیری شما در درسها بهتر شود و حافظه خوبی داشته باشید، مصرف
ماهی و میگو ( ۳ ـ ۲ مرتبه در هفته ) فراموش نشود
» برای اینكه دچار كم خونی نشده و زود خسته نشوید هر روز از منابع غذایی حاوی آهن مثل گوشت قرمز مرغ ،
جگر ، تخم مرغ، حبوبات ، غلات ، سبزی های برگ سبز ،مغزها ، خشكبار و .. ا ستفاده
كنید
منبع :
www.drbeigloo.com